Cezaların Artırılmasına İlişkin 571 Sıra No.lu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği Yayımlandı

19 Ekim 2024 tarihli ve 32697 Sayılı Resmi Gazete vergi cezalarının artırılmasına ilişkin 571 Sayılı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayımlandı.

2/8/2024 tarihinde yayımlanan 7524 Sayılı Kanun ile Vergi Usul Kanunu’nun 352, 353, 355 ve mükerrer 355 inci maddelerinde yapılan değişikliklerle; kayıt dışı faaliyette bulunanlara kesilecek vergi ziyaı cezasının %50 artırımlı uygulanması, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının önemli ölçüde artırılması ve bazı fiillerin ceza kapsamına alınmasına yönelik düzenlemeler yapılmıştı.

Bu Tebliğ ile söz konusu düzenlemelere ilişkin açıklamalara yer verilmiştir.

Kayıt dışı faaliyetlere yönelik vergi ziyaı cezasının artırımlı uygulanması

Vergi Usul Kanunu’nun 344. maddesinde yapılan değişiklikle, mükellefiyet tesis ettirmeksizin kayıt dışı faaliyette bulunan ve bu suretle vergi ziyaına sebebiyet veren mükelleflere kesilecek vergi ziyaı cezasının yüzde elli artırılarak uygulanacağı hükme bağlanmıştır.

Bu kapsamda, kayıt dışı faaliyetleri sonucu gelir elde eden ve bu faaliyetleri ile gelirlerini vergi dairesinin bilgisi dışında tutmak suretiyle vergi ziyaına sebebiyet veren mükellefler için vergi ziyaı cezaları 7524 sayılı Kanunun yayımı tarihi olan 2/8/2024 tarihinden itibaren %50 artırımlı uygulanacaktır.

Öte yandan, sonraki dönemlerde vergi dairesinde kayıtlı olarak faaliyet gösteriliyor olsa bile, kayıt dışı faaliyette bulunulan dönemlere yönelik aynı vergi türü ve vergilendirme dönemine ilişkin sonraki bir tarihte yeni bir tarhiyat yapılması durumunda da aynı artırım hükmü tatbik edilecektir.

Özel usulsüzlük cezalarının artırımlı uygulanması

7524 sayılı Kanunun ile Vergi Usul Kanununun özel usulsüzlük cezalarını düzenleyen 353 üncü maddesinde değişiklik yapılmış olup, anılan Kanuna özel usulsüzlük cezalarının her bir tespit için artan tutarda uygulanmasını öngören ve aşağıdaki tabloda gösterilen (2) sayılı cetvel eklenmiştir.

Tebliğdeki açıklamalar ve örneklerde, özetle aşağıdaki hususlara yer verilmiştir:

• Fatura düzenlememe fiili nedeniyle mükellefe her bir fatura için 10.000 TL’den az olmamak üzere faturaya yazılması gereken meblağın %10’u oranında özel usulsüzlük cezası kesilmesi gerekmektedir. Aynı şekilde, bu belgeleri almayanlar hakkında da alıcının durumuna göre belirlenecek tutarda özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
   
• Fatura düzenleme yükümlülüğünü yerine getirmeyen mükellef hakkında faturanın düzenlenmesi gereken süreyi takip eden 5 iş günü içerisinde ve her halükarda idarenin bilgisine girmeden önce, alıcı tarafından idareye ihbar niteliğinde bildirimde bulunulursa, mükellef adına kesilmesi gereken özel usulsüzlük cezası 3 kat artırımlı şekilde uygulanacaktır.
   
• Aynı takvim yılı içerisinde mükellef adına ikinci kez fatura düzenlememe nedeniyle tespit yapıldığında, Kanuna bağlı (2) sayılı cetvelde yer alan 20.000 TL’nin 3 katı olan 60.000 TL’den az olmamak üzere faturaya yazılması gereken meblağın %10’u olarak hesaplanan tutarın 3 katı tutarında özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Fatura almak zorunda olan alıcı durumu 5 iş günü içerisinde vergi dairesine bildirirse alıcı adına özel usulsüzlük cezası kesilmeyecektir.
   
• Fatura yerine, Vergi Usul Kanunu kapsamında olmayan belgelerin düzenlenmesi durumunda cezalar 2 kat artırımlı uygulanacaktır.
   
• Fatura düzenleme ve alma yükümlülüklerinin yerine getirilmemesi durumunda hem satıcıya hem de alıcıya ayrı ayrı cezalar uygulanacaktır.
   
• ÖKC fişi düzenlememe yönünden ilk tespit olması durumunda, mükellef adına düzenlenmeyen fatura adeti kadar 10.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilecektir. ÖKC fişi düzenlememe yönünden ikinci tespit olması durumunda, bir adet ÖKC fişi için mükellef adına 3 kat 20.000 TL (60.000 TL) özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
   
• ÖKC fişi almayan nihai tüketicilere de 5.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilecektir.
   
• Bir nihai tüketicinin fatura düzenlememe durumunu beş iş günü içinde vergi dairesine bildirmemesi halinde de 5.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilecektir.

Dijital Ortamda İlan Bilgilerinin Eksik Bildirilmesi

Vergi Usul Kanununun mükerrer 355. maddesinin birinci fıkrasında yapılan düzenleme ile dijital ortamlarda yapılan reklam, ilan, satış ve kiralama gibi faaliyetlerine ilişkin bilgi verme yükümlülüğü getirilenlerin, bu yükümlülüklerine ilişkin olarak bildirimde bulunmamaları ya da bildirimlerini eksik veya yanıltıcı bir şekilde yapmaları durumunda uygulanması gereken özel usulsüzlük cezası yeniden belirlenmiştir.

Bu kapsamda söz konusu fiilleri işleyenler hakkında; bildirilmeyen, eksik veya yanıltıcı bildirilen her bir bilgi ve diğer yükümlülükler için ayrı ayrı özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Söz konusu fiiller için kesilecek özel usulsüzlük cezasının üst sınırı, her bir bildirim için kesilecek cezanın toplam tutarı dikkate alınarak değerlendirilecektir.

Buna göre, bildirim görevini eksik yerine getiren mükellef adına, bildirilmeyen ve eksik bildirilen her bir ilan bilgisi için ayrı ayrı olmak üzere 20.000 TL özel usulsüzlük cezası kesilecektir. Eğer bildirilmeyen ilan bilgisi için mükellef adına kesilmesi gereken ceza maddede yer alan üst sınırı aşarsa, kesilecek özel usulsüzlük cezasının üst sınır olan 10 milyon TL olarak uygulanacaktır.

Cezalarda indirim ve uzlaşma

Mükellef veya vergi sorumlusu; ikmalen, resen veya idarece tarh edilen vergiyi veya vergi farkını ve vergi ziyaı, usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının yarısını ihbarnamelerin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde ilgili vergi dairesine başvurarak vadesinde veya teminat göstererek vadenin bitmesinden itibaren üç ay içinde ödeyeceğini bildirirse kesilen cezanın yarısının indirileceği hükme bağlanmıştır. Diğer taraftan, 2024 yılı için 23.000 Türk lirasını aşmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları için söz konusu indirim oranı %75 olarak uygulanacaktır.

Vergi ziyaı cezası uygulanan mükellefler (213 sayılı Kanunun 359 uncu maddesinde yazılı fiillerle vergi ziyaına sebebiyet verilmesi halinde kesilen ceza ile bu fiillere iştirak edenlere kesilen ceza ve 370 inci maddesinin (b) fıkrası kapsamında kendilerine ön tespite ilişkin yazı tebliğ edilen mükelleflere mezkûr maddeye göre kesilen ceza hariç) ile kendilerine 2024 yılı için 23.000 Türk lirasını aşan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezası kesilen mükellefler, vergi/ceza ihbarnamesinin tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içinde uzlaşma talep edebileceklerdir.

Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği (Sıra No: 571)

Saygılarımızla.