30.04.2021 tarih ve 31470 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7318 Sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun ile 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna aşağıdaki geçici madde eklenmiştir.

“GEÇİCİ MADDE 3- (1) Covid-19 salgın hastalığıyla mücadele kapsamında ülke genelinde uygulanan kısıtlamalar dikkate alınarak hak kayıplarının önlenmesi amacıyla;

a) İbraz süresinin son günü 30/4/2021 ila 31/5/2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasına isabet eden çekler, bu tarihler arasında ibraz edilemez; 1/6/2021 tarihinden sonra, kalan ibraz süresi içinde ibraz edilebilir.

b) 30/4/2021 ila 31/5/2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasında vadesi gelen kambiyo senedine dayalı alacaklar hakkında; bu tarihler arasında icra ve iflas takibi başlatılamaz, ihtiyati haciz kararı verilemez ve başlamış olan takipler durur.

c) 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamına giren kamu idarelerinin kamu hukukundan veya özel hukuktan doğan alacakları hakkında, 30/4/2021 ila 31/5/2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasında icra ve iflas takibi başlatılamaz.”

Yukarıdaki düzenlemeye göre;

1- İbraz süresinin son günü 30.04.2021 ila 31.05.2021 tarihleri arasına (bu tarihler dahil) isabet eden çekler, çek hamilleri tarafından bankaya ibraz edilemeyecek; ibraz edilseler bile bankalar karşılığını ödeyemeyecek, karşılık bulunmuyorsa karşılıksızdır işlemi yapılamayacak; ödenmesi zorunlu asgari tutarın ödemesi gerçekleştirilemeyecektir.

Türk Ticaret Kanunu’nda 796 maddesinde çekte ibraz süresi; “bir çek düzenlendiği yerde ödenecekse on gün; düzenlendiği yerden başka bir yerde ödenecekse bir ay içeresinde muhataba ibraz edilmelidir.” hükmüyle düzenlenmiş, yine aynı madde “Ödeneceği ülkeden başka bir ülkede düzenlenen çek, düzenlenme yeri ile ödeme yeri aynı kıtada ise bir ay ve ayrı kıtalarda ise üç ay içinde muhataba ibraz edilmelidir.” denilmiştir. 

2- 30.04.2021 ila 31.05.2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasında vadesi gelen kambiyo senedine dayalı alacaklar hakkında; bu tarihler arasında icra ve iflas takibi başlatılamayacak, ihtiyati haciz kararı verilemeyecek ve başlamış olan takipler durdurulacaktır.

3- Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanunu kapsamına giren kamu idarelerinin kamu hukukundan veya özel hukuktan doğan alacakları hakkında, 30.04.2021 ila 31.05.2021 (bu tarihler dahil) tarihleri arasında icra ve iflas takibi başlatılamayacaktır.

 Konu ile ilgili Ticaret Bakanlığının 30/04/2021 tarihli Basın Duyurusu aşağıya alınmıştır.

 Basın Duyurusu

30 Nisan 2021

Bilindiği üzere 30/4/2021 tarihli ve 31470 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7318 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 15 inci maddesi ile 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna eklenen Geçici 3 üncü Maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile ibraz süresinin son günü 30/4/2021 ila 31/5/2021 tarihleri arasına isabet eden çeklerin, bu tarihler arasında ibraz edilemeyeceği; 1/6/ 2021 tarihinden sonra, kalan ibraz süresi içinde ibraz edilebileceği düzenlenmiştir.

Anılan hükmün gerekçesinde; tam kapanma ile birlikte ticari hayatta meydana gelecek yavaşlamanın tacir ve esnaf bakımından olası olumsuz etkilerini azaltabilmek ve tam kapanma dönemi içinde ödemelerini planlayabilmelerine imkan verebilmek amacıyla, tacir ve esnafın 30/4/2021 ila 31/5/2021 tarihleri arasına isabet eden kambiyo senedinden ve özellikle çek ve bonodan kaynaklanan borçları ile kamu idarelerine olan borçlarına ilişkin olarak 2021 yılı Mayıs ayı sonuna kadar yasal takip başlatılmamasının amaçlandığı ifade edilmiştir.

Anılan düzenleme ile hem Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle uygulanan kısıtlama tedbirleri kapsamında çekini bankaya ibraz edemeyen alacaklının hakkı korunmuş hem de borçlunun ödeme günü bu tarihler arasına denk gelen borçlarını 1/6/2021 tarihinden sonra ödeyebilmelerine imkan tanınmıştır.

Bu itibarla, düzenlemenin amacı ve gerekçesi de dikkate alınarak, ibraz süresinin son günü 30/4/2021 ila 31/5/2021 tarihleri arasına isabet eden çeklerin belirtilen tarihler arasında bankaya ibrazı halinde çek hesabı sahibinin hesabında çekin karşılığının bulunması kaydıyla çekin ödenmesi, aksi takdirde 1/6/2021 tarihinden önce karşılıksızdır işlemi yapılmaması gerekmektedir. Bu hususta oluşan tereddütleri gidermek ve uygulama birliğini sağlamak üzere ilgili kurumlara bildirim yapılmıştır.

Saygılarımızla,

Söz konusu bildirim aşağıya alınmıştır.

TÜRKİYE BANKALAR BİRLİĞİNE

Bilindiği üzere 30/4/2021 tarihli ve 31470 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 7318 sayılı Vergi Usul Kanunu ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’un 15 inci maddesi ile 7226 sayılı Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanuna eklenen Geçici 3 üncü Maddenin birinci fıkrasının (a) bendi ile ibraz süresinin son günü 30/4/2021 ila 31/5/2021 tarihleri arasına isabet eden çeklerin, bu tarihler arasında ibraz edilemeyeceği; 1/6/ 2021 tarihinden sonra, kalan ibraz süresi içinde ibraz edilebileceği düzenlenmiştir.

Anılan hükmün gerekçesinde; tam kapanma ile birlikte ticari hayatta meydana gelecek yavaşlamanın tacir ve esnaf bakımından olası olumsuz etkilerini azaltabilmek ve tam kapanma dönemi içinde ödemelerini planlayabilmelerine imkan verebilmek amacıyla, tacir ve esnafın 30/4/2021 ila 31/5/2021 tarihleri arasına isabet eden kambiyo senedinden ve özellikle çek ve bonodan kaynaklanan borçları ile kamu idarelerine olan borçlarına ilişkin olarak 2021 yılı Mayıs ayı sonuna kadar yasal takip başlatılmamasının amaçlandığı ifade edilmiştir.

Anılan düzenleme ile hem Covid-19 salgın hastalığı nedeniyle uygulanan kısıtlama tedbirleri kapsamında çekini bankaya ibraz edemeyen alacaklının hakkı korunmuş hem de borçlunun ödeme günü bu tarihler arasına denk gelen borçlarını 1/6/2021 tarihinden sonra ödeyebilmelerine imkan tanınmıştır.

Bu itibarla, düzenlemenin amacı ve gerekçesi de dikkate alınarak, ibraz süresinin son günü 30/4/2021 ila 31/5/2021 tarihleri arasına isabet eden çeklerin belirtilen tarihler arasında bankaya ibrazı halinde çek hesabı sahibinin hesabında çekin karşılığının bulunması kaydıyla çekin ödenmesi, aksi takdirde 1/6/2021 tarihinden önce karşılıksızdır işlemi yapılmaması gerekmektedir.

Bilgi edinilmesi ve tüm üyelerinize gerekli bilgilendirmenin yapılarak uygulama birliğinin sağlanması hususunda gereğini rica ederim.

Saygılarımızla