Stok Artırımlarının ve Ödenen KDV’nin Beyan ve Bildirimlerde Gösterilmesi

• 1- 7440 Sayılı Kanun Kapsamında İşletmede Mevcut Olduğu Halde Kayıtlarda Yer Almayan Emtia, Makine, Teçhizat Ve Demirbaşların Form Ba’da Gösterilmesi:

Ba Formu vermek zorunda olan mükellefler, beyan edilen kıymetleri rayiç bedelleriyle ilgili dönemdeki Ba Formuna dâhil ederek bildirmeleri gerekmektedir. Bu bildirim Ba formunun “Soyadı/Adı Unvanı” bölümüne “Muhtelif Satıcılar (7440 sayılı Kanun Madde 6/1)”, “Vergi Kimlik Numarası” bölümüne (3333 333 333) yazılmak suretiyle yapılacaktır.

• 2- 7440 Sayılı Kanun’un Kapsamında Bildirilen Emtialara İlişkin Stok Beyanlarında Beyan Edilen KDV’nin Ödenmesi Ve İndirim Esasları:

Beyan edilen emtiaya ait hesaplanarak ödenen KDV, 1 No.lu KDV Beyannamesinde genel esaslar çerçevesinde indirim konusu yapılabilecek ancak iade konusu yapılamayacaktır.

Ancak, kayıtlarda yer almayan makine, teçhizat ve demirbaşların rayiç bedeli üzerinden hesaplanarak ödenen KDV’nin indirimi ve dolayısıyla iadesi mümkün olmayıp bu tutar, verginin ödendiği yılın gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının belirlenmesinde gider olarak dikkate alınabilecektir.

Ayrıca ilerleyen bölümlerde de açıklanacağı üzere, beyan edilen stoklara ilişkin KDV tutarını ödeme konusunda güçlük çeken mükelleflere tecil/taksitlendirme imkanı da getirilmiştir.

Stok beyanları üzerine tahakkuk eden KDV tutarlarını vadesi içinde ödemeyen mükelleflerin stok beyanına ilişkin hakları aynen devam etmektedir. Ödemenin zamanında yapılmamış olması bu hakları sonlandırmaz. Zamanında ödenmeyen KDV tutarları gecikme zammı ile birlikte sonradan ödenebilecektir. Ancak emtialara ilişkin beyan edilen KDV tutarları ödenmeden indirime konu edilemeyeceğinden, ödendiği döneme ait KDV beyanında indirim yapılabilir.

• 3- Emtialara İlişkin Stok Beyanı Üzerine Ödenen KDV’nin 1 No.lu KDV Beyannamesinde İndirim Konusu Yapılabilmesi İçin “İNDİRİMLER” Bölümünde Yazılacağı Satır:

Beyana ilişkin ödenen KDV, ödemenin yapıldığı döneme ilişkin 1 No.lu KDV beyannamesinin “İndirimler” bölümünde özel bir satır açılmadığı müddetçe “109 - Sorumlu Sıfatıyla Beyan Edilen KDV” satırına yazılmak suretiyle indirim konusu yapılabilecektir.

• 4- Emtialara İlişkin Stok Beyanı Tutarlarının 1 No.lu KDV Beyannamesinin “BU DÖNEME AİT İNDİRİLECEK KDV TUTARININ ORANLARA GÖRE DAĞILIMI” Bölümüne Yazılması Usul ve Esasları:

Söz konusu kayıt işleminde Tutar “(Kdv Hariç)” alanına yazılan tutarın tabi oldukları oranın yarısı esas alınmak suretiyle “İndirilecek KDV ” tutarı otomatik hesaplanmaktadır. İlgili kaydın tamamlanması ile otomatik olarak hesaplanan “İndirilecek KDV” tutarı, KDV-1 Beyannamesinde yer alan “Bu Döneme Ait İndirilecek Kdv Tutarının Oranlara Göre Dağılım” tablosuna otomatik aktarılacaktır. “Mal Alışı (7440 Sayılı Kanun)” gider kayıt alt türüyle gerçekleşen kayıt işleminde “Tutar (KDV Hariç)” alanına yazılan tutarın ½ ‘si hesaplanarak “Alınan Mal ve Hizmete Ait Bedel “sütununa otomatik aktarılacaktır.

• 5- Stoklara İlişkin Beyan Verme Süresinin 3 Temmuz 2023 Tarihine Uzaması Nedeniyle Beyanname Veya Ödemelerini 3 Temmuz 2023 Tarihinde Yapan Mükelleflerin İndirim Yapabileceği Dönem Tartışması:

Stok beyanlarına ilişkin ödeme süresinin 3 Temmuz 2023 tarihine uzaması nedeniyle, ödemelerini bu tarihte yapan mükelleflerin indirimlerini Haziran ayı beyanında mı yoksa Temmuz ayına ait beyannamede mi yapacakları konusunda tereddüt edilmektedir. Maliye tarafından bu yönde bir açıklama ve belirleme yapılmamıştır.

Ancak, benzer nitelikteki 6736 sayılı yapılandırma kanunu GİB soru ve cevaplarında; işletmede mevcut olup kayıtlarda bulunmayan emtia ile ilgili beyan edilerek ödenen KDV tutarının, ödendiği döneme ilişkin 1 no.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılabileceği belirtilmiştir. Örneğin; Ekim ayı içinde beyan edilerek ödenen KDV, Ekim ayına ilişkin işlemler dolayısıyla Kasım ayında verilecek 1 no.lu KDV beyannamesinde indirim konusu yapılabilir. Ekim ayında ödenip, Ekim ayında verilen Eylül ayının beyannamesinde indirim konusu yapılamaz, denilmiştir.

Dolayısıyla, ileride bir sorunla karşılaşılmaması adına, emtia stoklarına ilişkin KDV’nin ödendiği aya ait 1 No.lu KDV beyanında indirim konusu yapılmasının daha uygun olacağı benimsenmektedir. Bu nedenle Haziran ayı içinde yapılan KDV ödemelerinin Haziran ayına ait KDV beyanında, 3 Temmuz’da yapılan KDV ödemelerinin de Temmuz ayına ait KDV beyanında indirim konusu yapılması tavsiye edilmektedir.

• 6- Kayıtlarda Yer Aldığı Halde İşletmede Mevcut Olmayan Emtia, Makine, Teçhizat Ve Demirbaşların Form Bs’de Bildirimi:

Düzenlenen faturalar, Bs Formu vermek zorunda olan mükelleflerce, ilgili dönemdeki Bs Formuna dâhil edilerek bildirilecektir. Bs formunun “Soyadı/ Adı Unvanı” bölümüne “Muhtelif Alıcılar (7440 sayılı Kanun Madde 6/2)”, “Vergi Kimlik Numarası” bölümüne (4444 444 444) yazılmak suretiyle yapılacaktır.

• 7- Kayıtlarda Yer Aldığı Halde, İşletmede Mevcut Olmayan Kasa Mevcudu İle Ortaklardan Net Alacak Tutarlarının Düzeltme İşlemlerine Ait Vergilerin Zamanında Ödenmemesi:

Kayıtlarda yer aldığı halde, işletmede mevcut olmayan kasa mevcudu ile ortaklardan net alacak tutarlarının düzeltme işlemi için; beyan edilen tutarlar üzerinden %3 oranında vergi hesaplanarak, 3 Temmuz 2023 tarihine kadar (bu tarih dâhil) ödenmesi gerekiyordu.

Bu süre içerisinde ödenmeyen bu vergiler 6183 sayılı Kanun hükümlerine göre gecikme zammıyla birlikte takip edilecektir. Ayrıca bu borçlara aşağıdaki maddede detaylı açıklanacağı üzere, tecil ve taksitlendirme imkanı da getirilmiştir.

Beyan edilen tutarlar ve ödenen vergiler, kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınmayacaktır.

Ödenen vergiler, gelir veya kurumlar vergisinden mahsup edilmeyecektir.

Beyan edilen tutarlarla ilgili olarak, ortaklara dağıtılıp dağıtılmadığına bakılmaksızın kâr dağıtımına bağlı vergi tevkifatına yönelik ilave bir tarhiyat yapılmayacaktır. 

• 8- İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesine Yönelik Tahakkuk Eden Vergilere Tecil Taksitlendirme İmkanı Getirildi:

Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından yayımlanan 14 Temmuz 2023 tarih “2023/3 Seri No.lu Tahsilat İç Genelgesi” ile 7440 sayılı Kanun’un 6’ıncı maddesi kapsamında işletme kayıtları ile kasa mevcutları ve ortaklardan alacaklar hesabı kayıtlarının düzeltilmesine yönelik tahakkuk eden vergilere tecil ve taksitlendirme imkanı sağlanmıştır.

Buna göre; 7440 sayılı Kanunun 6 ncı maddesine göre “İşletme Kayıtları İle Kasa Mevcutları Ve Ortaklardan Alacaklar Hesabı Kayıtlarını Düzelten Mükelleflerin” tahakkuk eden bu vergilerini 6183 sayılı Kanun’un 48 inci maddesinde yer alan usul ve esaslara göre taksitlendirerek,  azami 6 taksit halinde ödeyebilmeleri mümkün hale getirilmiştir.

Stok beyanları ve kasa düzeltmelerine ilişkin tahakkuk eden vergiler taksitler halinde ödenebilecektir. Taksitler halinde ödenecek KDV’lerden indirim hakkı olanlar ödedikleri tutarları, “ödemenin yapıldığı aya ait” 1 No.lu KDV beyannamelerinde indirim yapabileceklerdir.

Saygılarımızla.